کارشناسان فشار خون بالا را به عنوان «قاتل خاموش» میشناسند؛ زیرا اغلب اوقات علائم واضحی ندارد و بسیاری از مردم از داشتن آن بیاطلاع هستند. جالب است بدانید یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۳ توسط انجمن دیابت آمریکا (ADA) نشان داد نیمی از افرادی که در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند، با فشار خون بالا نیز مواجه شدهاند. اجازه دهید شرایط این دو بیماری را بیشتر بررسی کنیم.
عوامل موثر در خطر ابتلا به فشار خون بالا و دیابت
به گفته ADA، ترکیب فشار خون در بالاترین حد و دیابت نوع ۲ میتوانند کشنده باشند. همچنین به طور قابل توجهی خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته را افزایش میدهند. ابتلا به دیابت نوع ۲ و فشار خون شانس ابتلا به سایر بیماریهای مرتبط با دیابت مانند بیماری کلیوی و رتینوپاتی را نیز بالا میبرد. باید بدانید که رتینوپاتی همان نوع دیابتی است که باعث کوری میشود.
شواهد قابلتوجهی وجود دارد که نشان میدهد فشار خون مزمن میتواند بروز مشکلات مربوط به توانایی تفکر را که با افزایش سن مرتبط است، مانند بیماری آلزایمر و زوال عقل، تسریع کند. در این روند رگهای خونی مغز در معرض آسیب ناشی از فشار خون هستند که میتواند عامل اصلی سکته مغزی و زوال عقل باشد.
دیابت کنترل نشده تنها عاملی نیست که خطر فشار خون را افزایش میدهد. به یاد داشته باشید، اگر بیش از یکی از عوامل خطر زیر را داشته باشید، شانس شما برای حمله قلبی یا سکته به طور تصاعدی افزایش مییابد:
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی
- رژیم غذایی پرچرب و سدیم بالا
- شیوه زندگی کم تحرک
- چربی خون بالا
- سن بالا
- چاقی
- عادت فعلی سیگار کشیدن
- الکل زیاد
- بیماریهای مزمن مانند بیماری کلیوی، دیابت یا آپنه خواب
در کنار همه این موارد، ابتلا به فشار خون بالا میتواند یکی از عوارض دیابت به حساب آید.
درک ارتباط بین این دو بیماری
هر بار که قلب میتپد، خون را از طریق سیستم گردش مختص خود به بدن فرستاده میشود. به این معنا که در بین ضربانها، قلب پر از خون میشود. فشار خون یک فرد به دو روش اندازه گیری میشود. اولین مورد که به عنوان فشار خون سیستولیک شناخته میشود، فشار داخل رگها است که قلب میتپد و خون را بیرون میدهد. اندازه گیری دوم که به عنوان فشار خون دیاستولیک شناخته میشود، فشار داخل شریانها است. این فشار در زمانی محاسبه میشود که قلب در حال استراحت و پر شدن از خون است. درباره انتخاب بهترین دستگاه فشارسنج خانگی می توانید به مقاله ۵ مرحله برای انتخاب بهترین دستگاه فشار سنج مراجعه کنید.
این دو عدد معمولا با هم ارائه میشوند و تقریبا همیشه به صورت هماهنگ بالا و پایین میروند. اما حتی زمانی که فشار خون فرد به طور خطرناکی بالا است، علائمی که ایجاد میشوند آنقدر رایج و غیراختصاصی هستند که معمولا جدی گرفته نمیشوند. به این معنی که با دلایل مختلفی ظاهر میشوند و ممکن است آنها را با فشار خون مرتبط نکنیم. سرگیجه، سردرد و تاری دید از جمله این علائم غیر اختصاصی هستند.
در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ هم سلولها در برابر انسولین مقاوم میشوند، به این معنی که قند خون را به درستی جذب نمیکنند. مانند پرفشاری خون، علائم اولیه دیابت نوع ۲ نیز تکرر ادرار، تاری دید، افزایش شدید گرسنگی هستند که به سرعت تشخیص داده نمیشوند. به این معنا قبل از مراجعه به پزشک، متوجه وجود هیچ کدام از این بیماریها نخواهید شد. با این تفاسیر، معمولا وجه تشابه و ارتباط این دو را در تاثیر بر خون انسان جستجو میکنند.
عوارض مشترک فشار خون و دیابت
هر دو بیماری بر رگهای خونی کوچک تأثیر میگذارند. دیابت به گونهای بر عروق تأثیر میگذارد که آنها را سفتتر میکند و فشار خون عملکرد آنها را مختل میکند. این انباشته شدن آسیب شریانی به توضیح اینکه چرا ترکیب این دو بیماری با مشکلات قلبی عروقی، از جمله نرخ بالاتر بیماری قلبی و سکته مرتبط است، کمک میکند.
در عین حال، هم فشار خون و هم دیابت نوع ۲ ممکن است سطوح بالاتر از حد طبیعی قند خون را افزایش دهند. قند خون بالا میتواند به سلولهای کلیه (و همچنین قلب و عروق خونی) آسیب برساند. در نهایت نارسایی کلیه نیز یک عارضه رایج بین افراد مبتلا به هر دوی این بیماریها است.
همچنین اگر فشار خون (سیستولیک) به طور مداوم بالای ۱۸۰ باشد، در عرض ۱۲ تا ۱۵ سال، تحت دیالیز خواهید بود. افزایش قند خون با دیابت نوع ۲، سلولهای کلیه را به شدت درگیر کرده و آنها را با مشکل مواجه میکند.
نحوه کنترل این دو بیماری
افراد میتوانند با تغییر سبک زندگی پرفشاری خون و دیابت خود را کنترل کنند. در این وضعیت داشتن یک رژیم غذایی مناسب مثل محدود کردن نمک، گوشتهای پرچرب و محصولات لبنی پرچرب میتواند تاثیر مستقیمی بر سلامتی این بیماران داشته باشد. همچنین فعالیت بدنی علاوه بر کاهش فشار خون میتواند عضله قلب را تقویت کند و سفتی شریان را کاهش دهد. این موارد با افزایش سن افراد اتفاق میافتند، اما اغلب با دیابت نوع ۲ تسریع میشوند. ورزش همچنین میتواند به شما کمک کند تا سطح قند خون خود را نیز بهتر کنترل کنید.
همان طور که اشاره شد دو بیماری فشار خون بالا و دیابت نوع ۲ با هم در ارتباط هستند و میتوانند تاثیرات متقابلی بر عملکرد یکدیگر بگذارند. پیشنهاد ما این است که در کنار تغییر سبک زندگی، تحت نظر پزشک متخصص داروهای کنترل پرفشاری خون و دیابت را نیز مصرف کنید تا از عوارض جدی این بیماریها کاسته شود.