موقعیت های استرس زا می توانند باعث افزایش موقت فشار خون شوند، اما اینکه می تواند باعث فشار خون بالا در طولانی مدت شود، نیازمند تحقیقات گسترده و کامل علمی است.
اگر فشار خون بالا دارید، انجام فعالیت هایی که بتواند استرس شما را مدیریت کرده و سلامت کلی بدنی شما را بهبود بخشد، بسیار مؤثر است و در طولانی مدت مزایای بیشتری برای شما به همراه خواهد داشت.
علائم استرس
شاید در اکثر مواقع متوجه شده اید که افزایش سطح فشار خون به طور منظم می تواند نشانه ای از افزایش سطح استرس در زندگی باشد. بدن ما در مواقع استرس علائم هشدار دهنده دیگری نیز از خود بروز می دهد. در مقاله ای که Web MD منتشر کرده، برای استرس چند شاخص را نام برده است:
علائم جسمی
- سرگیجه و سردرد
- بدن درد
- دندان قروچه و فشردن فک
- سوء هاضمه و ناراحتی های دستگاه گوارش
- تنش عضلانی های عضلانی
- مشکلات در خواب
- ضربان قلب نا منظم
- صدای زنگ در گوش
- عرق کردن کف دست و پا
- خستگی
- لرزش بدن
- افزایش یا کاهش وزن
علائم ذهنی:
- نگرانی مستمر
- مشکل در تصمیم گیری
- مشکلات در تمرکز کردن و فراموشی
- کاهش خلاقیت
- از دست دادن حس شوخ طبعی و خندیدن
علائم عاطفی:
- احساس خشم
- اضطراب مداوم
- علائم افسردگی مثل گریه، تنهایی، تفکرات منفی و احساس غم و اندوه
- احساس ناتوانی و افزایش تحریک پذیری
- نوسانات خلقی مکرر
علائم رفتاری:
- پرخوری
- انتقاد بیش از حد از دیگران
- انجام اعمال غیر قابل پیش بینی
- مشکلات شغلی
- مصرف بیش از حد الکل و روی آوردن به مواد مخدر
- انزوای اجتماعی
اثرات استرس روی فشار خون
زمانی که با شرایطی که استرس ایجاد می کنند، روبرو می شویم، بدن برای مواجهه با این عوامل برخی از هورمون ها در خون ترشح می کند. این هورمون‌ها به طور موقت فشار خون را افزایش می‌دهند و باعث تپش قلب و باریک کردن رگ‌های خونی می شود. تا زمانی که هورمون های استرس به سطح طبیعی خود بازگردند، این فرایند ادامه دارد.
البته هیچ مدرک قاطعی برای اثبات افزایش طولانی مدت فشار خون توسط استرس وجود ندارد. اما وقتی استرس منجر به پیروی از روش های ناسالم شود، می تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا و در نتیجه حملات قلبی و سکته را افزایش دهد. رفتارهای خاصی که با پرفشاری خون مرتبط هستند، عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- نوشیدن بیش از حد الکل
- خوردن غذاهای ناسالم
البته فراموش نکنیم که برخی از بیماری های قلبی می تواند با استرس مرتبط باشند. مثل آریتمی، فشار خون ریوی و …
حتی برخی از علائم ناشی از افسردگی، ممکن است باعث شود شما مصرف داروهای کنترل فشار خون بالا یا سایر بیماری های قلبی را فراموش کنید و همین امر موجب شود تا پرفشاری خون شما کنترل نشده و افزایش یابد.
افزایش فشار خون مرتبط با استرس می تواند قابل توجه باشد. وقتی استرس برطرف می شود، فشارخون به حالت عادی باز می گردد. با این حال، حتی افزایش موقت و مکرر فشار خون هم می تواند به رگ های خونی، قلب و کلیه ها آسیب برساند درست مثل عوارض طولانی مدت فشار خون بالا.
فعالیت های کاهنده استرس و فشار خون
با اینکه کاهش سطح استرس شاید در دراز مدت نتواند به طور مستقیم پرفشاری خون شما را کاهش دهد. اما با تبعیت از برخی از روش های مدیریت استرس می توانید از راه های دیگری به سلامت بدنی و ذهنی خود کمک کنید. با تسلط بر تکنیک های مدیریت استرس می توانید تغییرات رفتاری سالم ایجاد کنید که یکی از آنها کنترل تغییرات فشار خون است.
روش های متعددی برای مدیریت استرس وجود دارد، مثل:
داشتن برنامه ریزی روزانه ساده
اگر همیشه در تکاپوی انجام کارهایتان هستید بهتر است قبل از شروع کار ها چند دقیقه ای را به مرور تقویم و لیست کارهای خود اختصاص دهید. اگر دچار استرس شدید از کار های ساده و فوری شروع کنید، سپس به سراغ کارهای دشوارتر بروید.
نفس کشیدن دیافراگمی:
نفس های عمیق و آهسته می تواند به آرامش شما در هنگام مواجهه با استرس کمک کند
ورزش کردن
انجام فعالیت های بدنی یک روش طبیعی مقابله با استرس است. قبل از شروع یک برنامه ورزشی جدید، حتما با پزشک معالجتان به خصوص اگر فشار خون بالا دارید مشورت کنید.
انجام یوگا و مدیتیشن
اگر بدانید که چه قدر یوگا و مدیتیشن بدن شما را تقویت می کند و به آرامش شما کمک می کند، بدون هیچ اتلاف وقتی آن را به روتین روزانه تان تبدیل می کردید. این تکنیک ها می تواند فشار خون سیستولیک شما را تا ۵ میلی متر جیوه (mg) یا بیشتر کاهش دهند.
داشتن خواب کافی برای فشار خون
اگر در طول شبانه روز خواب کمی داشته باشید، مشکلات بیشتری در طول روز خواهید داشت، مثل عدم تمرکز، خستگی و … قبل از خواب از گوشی موبایل و وسایل ارتباط جمعی دوری کنید و بیت ۶ تا ۸ ساعت خواب شبانه داشته باشید.
تغییر دیدگاه به مشکلات
هنگام برخورد با مشکلات، بهتر است به جای شکایت از وضع موجود دنبال راه حل های مؤثر باشید. احساسات خود را در مورد موقعیت بپذیرید و سپس روی یافتن راه حل تمرکز کنید.
مهم این است که چه چیزی برای شما مفید است. ذهن باز و مایل به آزمایش باشید. استراتژی های خود را انتخاب کنید، اقدام کنید و شروع به لذت بردن از مزایای آن کنید.
استرس بیش از حد می تواند اثرات منفی ای روی سلامت کلی بدن به خصوص قلب و عروق داشته باشد. با کم کردن استرس و مدیریت آن می توانید از عوارض آن مانند افزایش سطح فشار خون جلوگیری کرد.
